Wokalista Smile

Wiosną 1970 rozpad mało znanego brytyjskiego trio Smile utorował drogę powstaniu Queen.
Wokalista Smile i basista zarazem, Tim Staffell zdecydował się pójść w innym muzycznym kierunku, sprawiając, że dwaj pozostali, gitarzysta Brian May i perkusista Roger Taylor musieli poszukać nowego lidera. Znaleźli go w osobie własnego przyjaciela, Farrokha Bulsary, który miał się stać legendarnym Freddiem Mercury. Prawie rok później zespół, nazwany już Queen wzmocnił swój skład dołączając basistę Johna Deacona.

„Kiedy odszedłem” – mówi Staffell UCR ” czułem, że doprowadziłem ten styl muzyczny tak daleko jak odpowiadało to mi osobiście. Więc kiedy uznałem, że to koniec ze Smile, Freddie był gotowy wejść na scenę.” Po dekadach bycia poza muzycznym biznesem, Staffell wrócił do nagrywania i do tej pory wydał dwa albumy solowe, aMIGO w 2005 i Two late w 2018. Sylwetka Staffella przyciągnęła uwagę dzięki filmowi Bohemian Rhapsody, w którym został zagrany przez aktora Jacka Rotha. Dziś były członek Smile wciąż nagrywa i wykonuje muzykę.

“To dało mi wiarę we własne siły i dodało pewności siebie” – mówi Staffell. „ Do tej pory, byłem normalnym pracownikiem. Nigdy nie przestałem grać, nigdy nie przestałem pisać. Ale przez większość czasu miałem inną pracę. Przeszedłem na emeryturę w 2014 i od tej pory powoli stworzyłem więcej materiału i zagrałem parę koncertów. A kiedy Bohemian Rhapsody weszło na ekrany w 2018 to było jak zastrzyk energii i dużo więcej stało się możliwe.”

To jak powstało Smile w 1968 to historia chłopięcej przyjaźni Staffella i Maya, którzy obaj byli w poprzednim zespole nazywanym 1984. „ Byliśmy szkolnymi przyjaciółmi” – przypomina sobie Staffell -Brian był rok wyżej. Obaj interesowaliśmy się sceną muzyczną tamtych czasów. To był rodzaj naturalnego procesu. W tym czasie były dwa szkolne zespoły, 1984 i druga grupa nazwana The Others (Ci Inni)”
“Po tym jak opuściliśmy szkołę nasze drogi się rozeszły. Brian poszedł do Imperial College studiować astronomię, a ja do Ealing Art College grafikę. Ale pozostaliśmy muzycznymi kolegami i wtedy przesłuchaliśmy Rogera Taylora, jako perkusistę. Pojawił się Roger i powstało Smile.”

W Ealing Staffell zaprzyjaźnił się z innym studentem i ambitnym muzykiem Bulsarą, który został fanem Smile.” On zawsze mówił, że będzie gwiazdą” – opowiada Staffell. „ to głęboka lekcja wiary w siebie i tego przekonania, którego ja nigdy nie posiadałem. Jeśli tego nie masz, to zapewne nie jesteś w stanie występować tak dobrze jak Freddie”

W imponujący sposób świeży zespół Smile zawarł umowę z Mercury Records i nagrał takie piosenki jak Earth, Doin’ Alright, Step on Me i April Lady. Te nagrania nie zostały porządnie wydane do dnia dzisiejszego. „Zastanawiałem się po pojawieniu się Smile w niewielkiej roli w filmie – mówi Staffel – Tak sobie pomyślałem, teraz jest czas na przetworzenie albo nawet cyfrowe remasterowanie tych ścieżek, by wydać je na cd lub jako album. Nie jestem w stałym kontakcie z menadżerami Queen i producentami. Nic o tym nie słyszałem. To byłoby dobre dla mojej emerytury” – śmieje się.

W czasie swojego krótkiego istnienia, Smile regularnie grał w ulubionym miejscu Maya w Imperial College, raz dzieląc rachunek z Pink Floyd. W 1969 zespół Smile był jednym z wykonawców na koncercie charytatywnym dla niezamężnych matek i ich dzieci w londyńskim Royal Albert Hall—lista wykonawców zawierała też Free i Joe Cockera. Kiedy Staffell przychodził na koncerty Mercury’ego ten odwdzięczał się pojawiając się na koncertach Smile.

„Freddie i ja byliśmy nieodłącznymi towarzyszami – mówi Staffell.- To było w latach sześćdziesiątych. Wtedy w Londynie zachodziła muzyczna rewolucja. Miałem stypendium na naukę w college, a kiedy tam trafiłem, natychmiast wydałem całe stypendium na gitarę basową i wzmacniacz. Możesz nazwać to nieodpowiedzialnością, ale Freddie był taki sam. Byliśmy w tej samej szkole, ponieważ musieliśmy, ale tak naprawdę chcieliśmy być muzykami.”

Smile nigdy doszło do wielkości. W 1970 Staffel zdecydował się opuścić zespół i dołączyć do Humpy Bong z byłym perkusistą Bee Gees Colinem Petersenem.
„Ja zawsze byłem dość biernym muzykiem.. – mówi – Wiem, że byłem wokalistą, co jest trochę sprzecznością, ale zawsze byłem bardziej bierną osobowością, jeśli idzie o aktywność muzyczną. Byłem bardziej zainteresowanymi takimi sytuacjami, w których możliwa jest improwizacja. To, co oni (May I Taylor) robili to komponowanie rockowych kawałków i czyste ich granie, z powtarzalnością. Ja byłem coraz bardziej zainteresowany jazzem i bluesem.”

Mówi też „Wydaje mi się, że to szkoda, że Smile nie było kontynuowane. Na pewno nie doszlibyśmy tak wysoko jak Queen, bo oni potrzebowali Freddiego by nadał tej mocy zespołowi by osiągnąć ten status. Nie mam żalu.”

Jednak, Staffell pozostał na zawsze związany z Queen, piosenka Smile Doin’ Alright, która napisał do spółki z Mayem, trafiła na nazwany po prostu Queen debiutancki album Queen w 1973.
Po upływie długiej przerwy w nagraniach, podczas której pracował jako modelarz i rysownik (wśród jego prac znajdziemy telewizyjny program dla dzieci Thomas The Tank Engine), Staffell pojawił się ze swoim pierwszym albumem solowym aMIGO w 2005, na występach gościnnych zagrał May w coverach piosenek Smile Earth i Doin’ Alright. Trzynaście lat później, wydał kolejny album zatytułowany Two Late. Wpływy funku, jazzu, R&B i latynoskie sprawiają, że solowe dzieło Staffella jest dalekie od progresywnej muzyki rockowej tworzonej przez Smile.

„Muszę za to podziękować Richardowi Lightmanowi (kanadyjskiemu producentowi i byłemu koledze z zespołu) – mówi Staffell o powrocie do nagrań. – Znowu byłem z nim w nieustającym kontakcie. Graliśmy koncerty w starym stylu, co jakiś czas przez te lata. Pamiętam, że koło 2002 powiedziałem, popatrz mam te wszystkie piosenki, niektóre są sprzed 30 lat i to dość utworów na album. Chciałbyś pomóc w produkcji albumu? A on na to „ Tak, To jest ta płyta, której zawsze chciałem być producentem.” Jego wsparcie było dla mnie najważniejsze, by to zrobić. Mój najstarszy syn Andrew był moim perkusistą tych solowych albumów i także zachęta z jego strony była istotna.”

Staffell pozostał w przyjaźni z byłymi członkami zespołu, Mayem i Taylorem przez lata. Potem May sięgnął po słuchawkę by zadzwonić do niego w sprawie projektu ponownego nagrania Doin’ Alright na potrzeby filmu Bohemian Rhapsody. „Powiedział, że sceny początkowe filmu pokazują Smile i Freddiego, który idzie do klubu by ich zobaczyć” – mówi Staffell. „Użyli kawałka wersji Queen i kawałka oryginalnej wersji Smile i poprosili Jacka Rotha, który mnie grał w tym filmie, by zaśpiewał. Ale czuli, że efekt ostateczny był za blisko Queen. Więc Brian zapytał mnie, czy mógłbym wpaść i zaśpiewać to po raz kolejny, bo ja wiem, co oni próbowali zrobić”

Byli członkowie Smile zebrali się w Abbey Road Studios w Londynie. „Próbowali uzyskać bardziej surowy dźwięk- mówi Staffell – dużo surowsza wersja brzmiała bliżej tego, co robiło Smile, ponieważ Queen stał się wyrafinowany a Smile był jeszcze świeżym zespołem. To dlatego poprosili mnie, żebym to zaśpiewał. Kiedy byłem w studio, to miałem też grać na basie i podkładałem ten dźwięk. To dlatego mnie poprosili.”
Ostatnio Staffell aktywnie zarówno nagrywa nowy materiał jak i gra ze swoim zespołem w swojej ojczyźnie Zjednoczonym Królestwie a także w innych częściach Europy. „To dziwne, że moje dwa pierwsze solowe albumy, aMIGO i Two Late były bardzo mocno autorskie, studyjne i mam podobny w przygotowaniu. Ale zanim się za to zabiorę, tworzę teraz album, który jest oparty na żywej muzyce. Prowadzę mały zespół gramy po zachodnim Londynie i zachodniej Europie. Ta muzyka jest bardziej przystępna dla lokalnej publiczności, podczas gdy moje solowe albumy są ściśle autorskie. Do tej pory nikt nie nagrywał moich materiałów poza Queen, bo to oni bardziej przyciągają uwagę. Zawsze marzyłem o kimś, kto zrobi cover mojej piosenki. A na koniec roku będę mieć nagrane trzy albumy materiału solowego, które mam nadzieję, że ktoś wybierze do coveru.”

wywiad z https://ultimateclassicrock.com/ z 29.03.2020 r. David Chiu

tłumaczenie Blanka

foto IG Tima Staffella