Odkurzanie debiutu Queen z 1973 r.
25 października fani Queen będą mogli nabyć odświeżony debiut w różnych postaciach.
Już 4 października wyjdzie promujący kolekcję singiel z piosenką The Night Comes Down, a już 13 września na kanale Youtube teledysk do tej piosenki.
Ponad pół wieku od swojej premiery i jako kluczowy rozdział w historii zespołu, debiutancki album Queen z 1973 roku, zatytułowany po prostu Queen, został zmiksowany i odnowiony przez Justina Shirley-Smitha, Joshuę J. Macrae i Krisa Fredrikssona, aby brzmiał tak, jak zespół zawsze tego pragnął. Do albumu dodano nową listę utworów, alternatywne wersje, dema i nagrania koncertowe, co czyni go najbardziej kompletną wersją tego przełomowego dzieła. Jest to pierwszy raz, kiedy album Queen został zmiksowany na nowo w wersji stereo.
Zestaw Queen I w wersji box składa się z 6 płyt CD oraz 1 winyla i zawiera 63 utwory, w tym 43 zupełnie nowe miksy. Znajdziemy tam oryginalny album z przywróconą pierwotną kolejnością utworów, unikatowe nagrania ze studia, dema, rzadkie nagrania koncertowe oraz wcześniej niepublikowane nagrania z pierwszego występu Queen w Londynie w sierpniu 1970 roku. Utwór „Mad the Swine”, który nie znalazł się na oryginalnym wydaniu z 1973 roku, został przywrócony na swoje miejsce w trackliście. Do wydania dołączono również 108-stronicową książkę z ręcznie pisanymi tekstami piosenek i memorabilia.
„To nie jest po prostu remaster,” pisze Brian May w notatkach na okładce płyty CD, „to zupełnie nowa, stworzona od podstaw wersja debiutanckiego albumu Queen z 2024 roku, który z perspektywy czasu zatytułowaliśmy QUEEN I.”
May kontynuuje: „Wszystkie wykonania są dokładnie takie, jakie pojawiły się w 1973 roku, ale każdy instrument został ponownie przetworzony, aby uzyskać 'żywe’ ambientowe brzmienie, którego pierwotnie chcieliśmy użyć. Efekt to „Queen”, jakby brzmiało przy dzisiejszej wiedzy i technologii – to pierwszy raz.”
„Queen I to debiutancki album, który zawsze marzyliśmy, żeby Wam zaprezentować.”
Queen zaczęło działalność wczesnym latem 1970 roku, ale ich pierwsze kroki w studio nastąpiły po dołączeniu basisty Johna Deacona w lipcu 1971 roku do wokalisty Freddiego Mercury’ego, gitarzysty Briana Maya i perkusisty Rogera Taylora.
„Pierwsze trzy lata były oparte na wierze i oparach,” mówi Roger Taylor. „Nie mieliśmy grosza przy duszy, ale mieliśmy wiarę w siebie i masę energii.”
Pomimo trudności w zdobyciu uznania, muzyka i występy Queen na scenie się rozwijały. Jeśli ich (Rogera i Briana) poprzedni zespół Smile był zespołem końca lat 60., to brzmienie i image Queen dotyczyły tu i teraz, a także przyszłości. Ich utwory były już wypełnione potężnymi riffami, chóralnymi harmoniami i klasycznymi elementami.
Po przyjęciu Johna Deacona, Queen zdobyło kontrakt na produkcję, wydawnictwo muzyczne i zarządzanie z Trident Audio Productions. Po wysłuchaniu dem zespołu, właściciele firmy, bracia Norman i Barry Sheffield, zgodzili się sfinansować nagranie pierwszego albumu Queen, który następnie mieli zaproponować potencjalnym wytwórniom.
Sheffieldowie byli także właścicielami studia Trident, nowoczesnej placówki w londyńskim Soho, której używali m.in. Elton John i The Beatles, a które rzadko było dostępne dla młodych, niezwiązanych kontraktem zespołów. Popularność Tridentu była tak duża, że studio było zwykle w pełni zarezerwowane w ciągu dnia, co oznaczało, że Queen mogło nagrywać jedynie w tzw. „downtime”, czyli w rzadkich momentach, gdy studio było puste, zwykle w nocy.
Queen rozpoczęło pracę nad albumem w maju 1972 roku, spędzając kolejne cztery miesiące, żyjąc nocnym trybem życia. Wieczory spędzali, czekając na wolne studio w Soho, a wycieńczeni wychodzili z Tridentu kilka godzin później.
„Pracowaliśmy całą noc, zwykle do 7 rano, kiedy przychodziły sprzątaczki,” wspomina Brian. „Po prostu łapaliśmy krótkie chwile czasu.”
Roger dodaje: „Wchodziliśmy tam zaraz po tym, jak Bowie nagrał Hunky Dory i Rise and Fall of Ziggy Stardust – dwie wielkie płyty. Byliśmy bardzo zadowoleni, że tam jesteśmy, ale przychodziliśmy o trzeciej nad ranem i pracowaliśmy tyle, ile mogliśmy. To była harówka. Nie powiedziałbym, że była to praca niszcząca duszę, bo byliśmy dość pewni siebie. Mieliśmy takie wrodzone, łagodne poczucie wyższości, wiesz, myśleliśmy, że jesteśmy dobrzy i całkiem inni.”
Queen nagrywało album z wewnętrznymi współproducentami Tridentu, Johnem Anthonym i Royem Thomasem Bakerem. Zarówno John Anthony, jak i Roy Thomas Baker byli zagorzałymi zwolennikami Queen i odegrali kluczową rolę w podpisaniu przez zespół kontraktu z Trident. Jednakże, grupa szybko napotkała problemy związane z zasadami i regulaminami obowiązującymi w studiu.
Brian mówi: „Mimo że mieliśmy do dyspozycji świetną technologię, tak naprawdę nie mieliśmy dużej swobody w jej wykorzystaniu. Traktowano nas jak nowych chłopaków, którzy nie wiedzą nic, i nikt tak naprawdę nie chciał słuchać, jak chcemy to robić.”
Chociaż byli jeszcze stosunkowo niedoświadczeni, Queen mieli już wyraźną wizję muzyczną. Jednak odtworzenie potężnych dźwięków gitar i perkusji, które słyszeli w swoich głowach, okazało się trudne o drugiej nad ranem, zwłaszcza gdy musieli korzystać z perkusji dostępnej w studiu, zamiast własnego sprzętu.
Roger wspomina: „Mieli bardzo martwy dźwięk perkusji i to nigdy nie było brzmienie, na które liczyliśmy. Mieli kabinę na perkusję, która była znanym rozwiązaniem. To było takie amerykańskie, bardzo suche, dość pełne, martwe brzmienie, które mi nie odpowiadało. Chciałem słyszeć, jak perkusja rezonuje, słyszeć dźwięk bębna. Nawet nie miałem tam swojego właściwego zestawu. Naprawdę było to trochę szorstkie. Album nigdy nie brzmiał tak, jak tego chcieliśmy.”
„Chcieliśmy, aby wszystko brzmiało, jakby było tuż przed tobą,” mówi Brian. „Stoczyliśmy niesamowitą walkę, by wyciągnąć perkusję z kabiny na środek studia i ustawić mikrofony w całym pomieszczeniu.”
Ale to nie było w stylu Trident. „Pamiętam, jak mówiłem Royowi Thomasowi Bakerowi: 'To naprawdę nie jest dźwięk, który chcemy,’” kontynuuje Brian. „A on powiedział: 'Nie martw się, poprawimy to wszystko w miksie.’ I myślę, że wszyscy wiedzieliśmy, że to się nie uda.” Teraz, w 2024 roku, wreszcie zostało to „poprawione w miksie.”
Frustrację Queen potęgował fakt, że same utwory już wówczas prezentowały ogromne pomysły i ambicje zespołu. „Keep Yourself Alive” było niczym zew do walki, zapowiadając takie utwory jak „Doing All Right”, „Great King Rat”, „Liar”, „Modern Times Rock’n’Roll” i „Son And Daughter”.
Tymczasem wyobraźnia Freddiego miała wolną rękę w utworach inspirowanych biblijnie, takich jak „Jesus”, czy „My Fairy King”, gdzie wokalista (który wkrótce przyjął pseudonim sceniczny „Freddie Mercury”) śpiewał o „koniach urodzonych ze skrzydłami orłów” i błagał: „Matko Mercury, spójrz, co mi zrobili.”
„Nigdy nie wiedziałem, skąd pochodzą niektóre z tych tekstów,” mówi Roger. „Ale Fred był jak sroka. Miał bardzo bystry umysł.”
Kluczowe znaczenie ma fakt, że w nowej wersji miksu z 2024 roku „Queen I” znalazła się piosenka „Mad The Swine”, która była nieobecna na oryginalnym LP z powodu różnicy zdań między zespołem a jednym z producentów. Teraz została przywrócona na swoje właściwe miejsce jako czwarty utwór albumu, pomiędzy „Great King Rat” a „My Fairy King”, dokładnie tak, jak Queen chcieli w 1972 roku.
Pomimo ograniczeń narzuconych przez Trident, zespół nadal zdołał złamać niektóre zasady. Kompozycja Briana (i pierwszy singiel z boxu) „The Night Comes Down” była prototypem warstwowego brzmienia akustycznej i elektrycznej gitary, które wkrótce miało stać się znakiem rozpoznawczym Queen. Zespół nalegał jednak, by użyć nagrania ze studia De Lane Lea, zamiast próbować stworzyć nową wersję w Trident. Przemycili swoją taśmę wielośladową demo w nowo oznaczonej skrzynce „Trident”, aby zmiksować utwór na album.
CD2: De Lane Lea Demos – 2024 Mix bada fascynującą prehistorię albumu Queen I, zawierając nowe miksy z 2024 roku dem, które zespół nagrał przed wydaniem swojego albumu. Latem 1969 roku, poprzednia grupa Briana i Rogera, Smile, nagrała materiał w studiu De Lane Lea w londyńskim Kingsway. Dwa lata później firma otworzyła nowy kompleks w Wembley i potrzebowała zespołu, który pomógłby im przetestować stoły mikserskie oraz jakość dźwięku w różnych pomieszczeniach.
Brian i Roger zgłosili Queen, a zespół spędził czas w studiu między listopadem 1971 a styczniem 1972 roku – „to była ogromna ekscytacja”, wspomina Brian. Zrewanżowano się im nagraniem pięciu utworów w postaci demo, nadzorowanych przez głównego inżyniera De Lane Lea, Louie Austina, które zawierały utwory: „Keep Yourself Alive”, „The Night Comes Down”, „Jesus”, „Liar” i „Great King Rat”.
„Dema, które nagraliśmy w De Lane Lea, były bliższe temu, o czym marzyliśmy”, wyjaśnia Brian. „Ładne, otwarte brzmienia perkusji i ambient gitary. To było zdecydowanie bliżej tego, czego chcieliśmy.”
„Byliśmy młodzi i mieliśmy pełną wiarę w to, co robimy”, mówi Roger.
Choć te dema miały być rozsyłane w celu zdobycia kontraktu płytowego, Brian zawsze uważał, że wykonania te miały więcej spontaniczności i błysku, a także korzystały z bardziej naturalnych brzmień w porównaniu do ostatecznych wersji albumowych. Jako że jedyne przetrwałe kopie miksów tych dem znajdowały się na porysowanych acetatach, teraz po raz pierwszy te samodzielnie wyprodukowane nagrania zostały odrestaurowane i zmiksowane na nowo z oryginalnych taśm wielośladowych.
CD3: Queen I Sessions i CD4: Queen I Backing Tracks zabierają słuchacza za kulisy nagrań zarówno w studiu Trident, jak i De Lane Lea.
Sessions gromadzi zupełnie różne i w 100% wcześniej niepublikowane wersje piosenek z albumu. Nowo stworzone z odrzutów z De Lane Lea i Trident, zawierają falstarty, przewodnie wokale, ścieżki podkładowe i alternatywne wersje, w tym fragmenty rozmów, w których można usłyszeć członków Queen rozmawiających i żartujących („To byłeś ty, Bulsara!”), a czasem wyrażających frustrację. Wiele z tych wersji opiera się na gitarze akustycznej, podczas gdy elektryczna miała być dodana później, co nadaje tym wersjom inny charakter.
CD4: Queen I Backing Tracks oferuje miksy utworów z oryginalnego albumu Queen bez głównych wokali.
Queen zaprezentowali dema z De Lane Lea kilku wytwórniom płytowym, ale nie podpisali umowy z żadną z nich, stąd ich kontrakt z Trident. Album był praktycznie gotowy w 1972 roku, jednak Queen i ich producenci wciąż spierali się o miksy aż do ostatniego dnia, do tego stopnia, że zespół wybrał miks „Keep Yourself Alive” stworzony przez asystenta inżyniera Trident, Mike’a Stone’a, zamiast jednej z wcześniejszych wersji. Mike miał później ibyć inżynierem na kolejnych pięciu albumach Queen.
Trident zaprezentował debiutancki album Queen wytwórniom, a ostatecznie zespół podpisał kontrakty z EMI w Wielkiej Brytanii i Elektra w USA. Założyciel Elektry, Jac Holzman, uczestniczył w koncercie Queen w Marquee Club w Londynie 9 kwietnia 1973 roku. Książka dołączona do zestawu zawiera wpis z dziennika Rogera dotyczący tego koncertu: „Poszło świetnie… Jac Holzman był zadowolony!” Holzman rozesłał notatkę do swojego personelu, ogłaszając: „Widziałem przyszłość muzyki pop i to zespół nazywający się Queen.”
Debiut Queen został wydany dopiero 13 lipca 1973 roku w Wielkiej Brytanii i 4 września w USA, co tylko zwiększyło frustrację zespołu. „Byliśmy ogromnie ambitni i nie wstydziliśmy się tego”, powiedział Roger Taylor, a zespół zrobił ogromne postępy w ciągu poprzednich dwunastu miesięcy. Notatki na okładce LP sugerowały to krótką wzmianką: „Reprezentujące przynajmniej coś z muzyki Queen na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
EMI wydało „Keep Yourself Alive” jako singiel na tydzień przed premierą albumu w Wielkiej Brytanii, ale radiowy czas antenowy okazał się trudny do zdobycia. Ktoś jednak słuchał.
CD5: Queen I At The BBC zaczyna się od „My Fairy King”, w nieco innej wersji nagranej dla DJ-a i wczesnego zwolennika Queen, Johna Peela, do audycji Sounds Of The Seventies w lutym 1973 roku, na pięć miesięcy przed premierą LP. Ponieważ nikt jeszcze nie słyszał ich albumu, zespół przyniósł ścieżki podkładowe i dodał nowe wokale oraz inne dogrywki na tę pierwszą sesję. Był to pierwszy raz, kiedy muzyka Queen była transmitowana na świecie. Zachowano tu trzy dalsze sesje dla BBC, z nowymi wersjami wszystkich piosenek z Queen I nadawanymi przez BBC między lutym 1973 a kwietniem 1974 roku.
CD5 Queen I At The BBC i CD6 Queen I Live pokazują, jak te utwory rozwijały się poza studiem Trident.
CD6: Queen I Live zawiera najlepsze wykonania piosenek z pierwszego albumu z triumfalnego koncertu Queen w Rainbow Theatre w Londynie w marcu 1974 roku, plus kilka wcześniej niepublikowanych utworów. W tym pierwsze oficjalne wydanie „Hangman”, inspirowanej Free kompozycji Mercury/May/Taylor/Deacon, która była stałym elementem wczesnych koncertów Queen, ale nigdy nie została nagrana w studiu. To wykonanie „Hangman” pochodzi z koncertu w San Diego Sports Arena podczas ostatniego wieczoru trasy koncertowej w USA w marcu 1976 roku.
Ostatnie utwory na Queen I Live wracają do historycznego momentu, w którym Queen stali się Queen. Wśród wielu niepublikowanych artefaktów w 108-stronicowej książce jest ręcznie napisana przez Rogera zaproszenie na pierwszy występ Queen w Londynie: „Prywatny pokaz w niedzielę 23 sierpnia [1970] o 19:30 w Imperial College… sala wykładowa A, poziom 5,” napisał.
Dwa utwory z tego historycznego koncertu, „Jesus” i cover przeboju Spencer Davis Group z 1967 roku „I’m A Man”, zostały odzyskane z kaset z archiwum i są najstarszymi istniejącymi nagraniami Queen, nawet sprzed przybycia Johna Deacona do zespołu.
Ostatni utwór na oryginalnym albumie Queen to pełne napięcia, trwające minutę i piętnaście sekund instrumentalne fragmenty „Seven Seas Of Rhye”. Gotowy utwór pojawi się dopiero na albumie Queen II i stanie się hitem Top 10 w Wielkiej Brytanii. Jednak w pewnym sensie, frenetyczne rytmy, młotkujące pianino i orkiestrowo brzmiąca gitara w tej skróconej wersji oddają ducha debiutu Queen: to dźwięk niespokojnego, zdeterminowanego młodego zespołu, który pragnie zrobić kolejny krok.
Jak powiedział kiedyś Freddie: „Wszyscy dążyliśmy na szczyt i nie zadowalaliśmy się niczym mniej.”
Brian mówi: „Freddie był tak przekonany, że odniesie sukces, nigdy w to nie wątpił. Wszyscy byliśmy pewnymi siebie chłopcami, ale on był na innym poziomie. Jednak wszyscy dzieliliśmy tę pasję. Energia rosła i zjednoczyła się w coś naprawdę potężnego.”
I ostateczna myśl Rogera Taylora: „W zasadzie, w boksie Queen I sprawiliśmy, że album brzmi tak, jak chcieliśmy, używając technik, które mamy dzisiaj. Sprawiliśmy, że perkusja brzmi tak, jak powinna, a ogólny dźwięk jest lepszy, miksy są lepsze. To była przyjemność ulepszyć go i doprowadzić do tego, gdzie chcieliśmy, aby był.”
„Jedna rzecz jednak mnie zaskoczyła, słuchając tego albumu wciąż na nowo — jak cholernie religijne są niektóre teksty, wiesz, to naprawdę dość religijne.”
QUEEN I Collector’s Edition (6CD+LP)
Release October 25, 2024
CD1: Queen I – 2024 Mix
1 Keep Yourself Alive
2 Doing All Right
3 Great King Rat
4 Mad The Swine
5 My Fairy King
6 Liar
7 The Night Comes Down
8 Modern Times Rock 'n’ Roll
9 Son And Daughter
10 Jesus
11 Seven Seas Of Rhye…
CD2: De Lane Lea Demos – 2024 Mix
1 Keep Yourself Alive
2 The Night Comes Down
3 Great King Rat
4 Jesus
5 Liar
CD3: Queen I Sessions
1 Keep Yourself Alive (Trident Take 13 – Unused Master)
2 Doing All Right (Trident Take 1 – with Guide Vocal)
3 Great King Rat (De Lane Lea Take 1 – with Guide Vocal)
4 Mad The Swine (Trident Take 3 – with Guide Vocal)
5 My Fairy King (Trident Backing Track In Development)
6 Liar (Trident Take 1 – Unused Master)
7 The Night Comes Down (De Lane Lea Takes 1 & 2 – with Guide Vocal)
8 Modern Times Rock 'n’ Roll (Trident Takes 8 & 9)
9 Son And Daughter (Trident Takes 1 & 2 – with Guide Vocal)
10 Jesus (De Lane Lea Take 2 – with Guide Vocal)
11 Seven Seas Of Rhye… (Trident Take 3)
12 See What A Fool I’ve Been (De Lane Lea Test Session)
CD4: Queen I Backing Tracks
1 Keep Yourself Alive
2 Doing All Right
3 Great King Rat
4 Mad The Swine
5 My Fairy King
6 Liar
7 The Night Comes Down
8 Modern Times Rock 'n’ Roll
9 Son And Daughter
10 Jesus
11 Seven Seas Of Rhye…
CD5: Queen I At The BBC
1 My Fairy King (BBC Session 1, February 1973)
2 Keep Yourself Alive (BBC Session 1, February 1973)
3 Doing All Right (BBC Session 1, February 1973)
4 Liar (BBC Session 1, February 1973)
5 Keep Yourself Alive (BBC Session 2, July 1973)
6 Liar (BBC Session 2, July 1973)
7 Son And Daughter (BBC Session 2, July 1973)
8 Modern Times Rock 'n’ Roll (BBC Session 3, December 1973)
9 Great King Rat (BBC Session 3, December 1973
10 Son And Daughter (BBC Session 3, December 1973
11 Modern Times Rock 'n’ Roll (BBC Session 4, April 1974)
CD6: Queen I Live
1 Son And Daughter (Live at the Rainbow – March 1974)
2 Guitar Solo (Live at the Rainbow – March 1974)
3 Son And Daughter (Reprise) (Live at the Rainbow – March 1974)
4 Great King Rat (Live at the Rainbow – March 1974)
5 Keep Yourself Alive (Live at the Rainbow – March 1974)
6 Drum Solo (Live at the Rainbow – March 1974)
7 Keep Yourself Alive (Reprise) (Live at the Rainbow – March 1974)
8 Modern Times Rock 'n’ Roll (Live at the Rainbow – March 1974)
9 Liar (Live at the Rainbow – March 1974)
10 Hangman (Live in San Diego – March 1976)
11 Doing All Right (Live in San Diego – March 1976)
12 Jesus (Live at Imperial College – August 1970)
13 I’m A Man (Live at Imperial College – August 1970)
LP: Queen I – 2024 Mix
Side One
1 Keep Yourself Alive
2 Doing All Right
3 Great King Rat
4 Mad The Swine
5 My Fairy King
Side Two
1 Liar
2 The Night Comes Down
3 Modern Times Rock 'n’ Roll
4 Son And Daughter
5 Jesus
6 Seven Seas Of Rhye…
Dodatkowe formaty:
1x CD: Queen I – 2024 Mix
2x CD: Deluxe Edition
CD1: Queen I – 2024 Mix
CD2: Queen I – Sessions
1x LP: Queen I – 2024 Mix
1x LP Picture Disc: Queen I – 2024 Mix
Tylko na QOL
1x Kaseta: Queen I – 2024 Mix
również jako cyfrowe pliki / Streaming / Atmos (TIDAL)